Tesla: Yoksayılan Deha

Nikola Tesla “Şimşeklerin Efendisi”

(10 Temmuz 1856- 7 Ocak 1943)

7 Ocak, zamanının ilerisinde yaşamış, 20. ve 21. yüzyılı icat eden bir dehanın Nikola Tesla’nın ölüm yıldönümü.

Bu vesileyle, bu benzersiz dahinin yaşamı ve bazıları şu anda bile bizi şaşırtan  icatları hakkında bilgi vermek istedim. 

Nikola Tesla Sırp asıllı bir ailenin 5 çocuğundan biriydi. Doğduğu yerde erkekler ya papazlığı ya da askerliği meslek olarak seçiyordu. Babası papaz olan Tesla ise babasının din adamı olması konusundaki baskısına rağmen çocukluğundan beri ışığa ve enerjiye duyduğu ilgi nedeniyle mühendis olacaktı.

Tesla Avusturya Graz Politeknik'e 1875 yılında başladı. Ancak kişisel takıntıları ve asosyalliği nedeniyle 3. sınıfın ilk döneminden itibaren okulu bıraktı. Kimi çevreler okulu bitirdiğini söylese de üniversite Tesla'nın mezun olmadığını ve okula 1878 ilk döneminden sonra devam etmediğini bildirmiştir.

Nikola henüz 5 yaşındayken abisi öldü, bu ölümden çok etkilenen Tesla'da ciddi takıntılar oluşmuş ve şizofreniye yakın belirtiler göstermiştir. Evine dönerken mahallenin etrafında üç tur atmadan evine girerse kendini huzursuz hisseder, yemek yerken 18 adet peçete bulundururdu. 18 sayısını seçmesinin sebebi ise 3’e karşı da bir takıntısı olmasıdır. Hep üçe bölünebilen sayıları seçerdi,ayrıca takıları sevmezdi, özellikle inci gibi yuvarlak şekillerden iğrenirdi.

Kendi deyimiyle zihninde çakan şimşekler çoğu zaman rehberi olmuştur. Bunlardan ışık patlamaları olarak bahseder ayrıca 5 duyusunun aşırı hassasiyeti nedeniyle de zorlandığını anlatır.

Kendisine ait bir evi olmayan, otellerde yaşayan, hiç evlenmeyen ve en iyi dostu ünlü yazar Mark Twain ile güvercinler olan Tesla yirminci yüzyılın ilk yarısında sayısız icat yaptı ve kendisine ait 700 buluşu ile en çok patent sahibi kişi olarak dünya tarihine geçti.

Ancak bunları kendisi için bir gelir kaynağına dönüştürmeyi pek umursamayınca muhteşem buluşları açgözlü mucitler tarafından çalındı. Ne yazık ki bugün onların adı Tesla’dan daha çok biliniyor.
Tesla patentinin Marconiye değil kendisine ait olduğunu ancak ABD Yüksek Mahkemesi kararıyla kanıtlayabildiği radyodan televizyona, robotlardan telsiz haberleşmesine, bilgisayardan füzelere kadar bugün gündelik yaşamımızda yer alan pek çok şeyin mucidi veya fikir babasıdır.

Özellikle 'elektriğin kablosuz taşınabilmesi' gibi bir buluşu ve bunu kanıtlaması onun ne kadar benzersiz bir mucit olduğunu açıklar.

Nikola Tesla’nın not alma alışkanlığı yoktu. Her zaman tüm araştırmalarını ve deneylerine ait bilgilerin tümünü aklında tutabildiğini iddia ve ispat etmiştir. 150 yıl yaşamaya kararlı olduğunu ve 100 yaşının üstüne eriştiği zaman, araştırma ve deneyleri sırasında topladığı bütün bilgiyi etraflıca anlatarak, anılarını yazacağını söyledi. Ancak ömrü yetmedi.

Tesla ve Edison: Nikola Tesla 1884'te cebinde sadece 4 sentle New York'ta geldi. O zamanlar New York'ta ilk laboratuvarında akkor lambası için pazar aramakla meşgul olan Thomas Edison'a rastladığı zaman Tesla, heyecanla, kendisinin bulduğu alternatif akım sisteminin açıklamasını yaptı. Bu düşünceyi derhal ve tamamen kestirip atan Edison, "Sen teori üzerinde vaktini harcıyorsun" dedi. AC akımıyla fazla ilgilenmeyen Edison, Tesla'ya DC santralindeki sorunları çözmesi görevini verir. Tesla, bu görevden hoşlanmasa da Edison'un kendisine labarotuar açmasını sağlayacak kadar bir para ödeyeceğini öğrenince görevi birkaç ay içinde tamamlar. Kendisine söz verilen ücreti talep ettiğinde, Edison şaşırmış bir şekilde “tam bir Amerikalı gibi düşünmeye başladığında Amerikan şakalarından da anlayabileceğini” söyler ve bir ücret ödemez. Tesla derhal istifa eder. Bu kısa süreli birlikte çalışmayı, uzun süreli bir rekabet izler.

Kablosuz elektirik: Tesla'nın en önemli projesi Kablosuz Enerji İletimiydi. 20 adet ampulü kablo olmadan 25 mil uzaktan yakabildiği kayıtlara geçmiştir. Kendisinin elinde kablosuz yanan bir ampül tutan fotoğrafıda bulunmaktadır. Bu projenin patentini aldıktan sonra Nikola Tesla'nın en büyük destekçisi J.P. Morgan bu kablosuz enerji iletimi ile şirketin ekonomisinin batacağını anlamış ve finansman desteğini kesmiştir.

İcatları :Floresan lamba, neon ışıkları, hız-ölçer, otomobillerdeki ateşleme sistemi, elektron mikroskobu, mikrodalga fırın, alternatif akım, dönen manyetik alan, hidroelektrik santralleri, X ışınları, radyasyon tedavisi, deniz altı torpidoları, uzaktan kumanda, radyo, elektronik (dijital) saat, alternatif akım ve alternatif akım motoru, kablosuz elektirik, vakum tüpleri ve unutulmuş, patenti alınmamış, geliştirilmeye zaman bulunamamış yüzlercesi.

Tesla ayrıca ilk insan yapımı şimşeği yaratmıştır, ilk defa uzaktan kumanda ile yönetim sistemini su üstünde bir bota uygulamıştır.

Atmosfere elektirik göndererek dünyanın aydınlatılabileceğini, dünyanın etrafına kurulacak bir çemberle ulaşımın sağlanabileceğini hayal eden. Hayallerine bugün bile ulaşılması zor görünen ve askeri alanda da bir çok icat ve çalışma yapan Tesla, İkinci Dünya Savaşının ortasında, 7 Ocak 1943 tarihinde 86 yaşındayken New Yorker Oteli'nin bir odasında kalp yetmezliği sebebiyle öldüğünde çalışmalarını yakından izleyen FBI tüm araştırma notlarına, yayınlanmamış makalelerine el koydu. 

Hala Tesla’nın projeleri ve notları üzerine çalışmalar devam ediyor. Nikola Tesla’nın ışık patlamaları modern dünyayı aydınlatmaya devam ediyor.